Misschien ben je ze weleens tegengekomen, een combinatie van woorden die los van elkaar vertaald ‘kant nog wal slaan’. Grote kans dat je te maken had met een 成语 Chéngyǔ, vaak vertaald als idioom. Een term die misschien niet vaak voorkomt en daarom beter bekend onder de naam uitdrukking. Hieronder vallen ook spreekwoorden en gezegdes. Opvallend is dat deze uitdrukkingen vaak grammaticaal niet helemaal correct zijn en ze zijn ook niet letterlijk te vertalen naar een andere taal zonder hun betekenis te verliezen. Toch zijn er in verschillende talen idiomen die dezelfde betekenis hebben, bijvoorbeeld: “Twee vliegen in één klap” en de gelijke Engelse en Chinese uitdrukkingen “to kill two birds with one stone” en “一石二鸟” Yīshí’èrniǎo (letterlijk: Eén steen twee vogels).
De Chinese 成语bestaan, zoals je hierboven ziet, vaak uit vier karakters. Deze vier karakers hebben samen een symbolische betekenis. Deze betekenis is in het Chinees vaak gebaseerd op mythes, verhalen en poëzie uit vooral de oudere literatuur en dus dragen de idiomen een stuk historische en culturele waarde met zich mee. In totaal bestaan er meer dan 5000 成语, waarvan er in het dagelijks leven ongeveer 1000 worden gebruikt. Door middel van 成语 wordt de boodschap van het verhaal omgezet in een wijsheid of gezegde, zo helpen ze bijvoorbeeld om een beslissing te maken en bij het omgaan met uitdagingen en veranderingen in het leven. Maar let op! Idiomen zijn één van de moeilijkste onderdelen van het leren van een vreemde taal.
De volgende 成语 is door de letterlijke betekenis makkelijk te begrijpen: 入乡随俗
入 rù binnengaan;betreden, 乡xiāng dorp, 随 suí opvolgen en 俗 sú gebruiken;gewoonten
Wijst erop dat wanneer je een dorp/plaats betreedt je jezelf moet aanpassen aan de lokale gewoonten. Deze uitdrukking wordt vaak vertaald door middel van de Engelse uitdrukking “When in Rome do as the romans do”. Maar de meeste idiomen zijn veel moeilijker te begrijpen omdat ze een figuratieve betekenis hebben. De verhalen achter deze Chinese uitdrukkingen zijn super interessant en een leuke manier om meer over het ontstaan van de 成语 te weten te komen!
Voor de viering van het Chinees Nieuwjaar 2021 door de Nederlandse Ambassade, componeerde Confucius Instituut Maastricht een lied over de geëerde geleerde 牛角 Niújiǎo. Het nummer is samengesteld uit 12 idiomen met het woord Niu – os / koe / buffel aangezien 2021 het jaar van de Os is. In totaal zijn er ongeveer 139 idiomen met het karakter Niu erin of gerelateerd aan ossen. De idiomen in dit lied spreken over de waardering die je krijgt als je een hardwerkende en leergierig persoon / student bent, oftewel een 牛角书生 Niújiǎo shūshēng.
牛 niú os, 角 jiao hoorn en 书生 shūshēng geleerde;student
牛角书生 betekent dus letterlijk: gehoornde geleerde, maar waar komt deze betekenis vandaan? Het achterliggende verhaal stamt af uit de Tang-dynastie. De jonge Li Mi was, al rijdend op de rug van een os, op weg naar Fengshan. Hij was zo ijverig dat hij zijn boeken aan de hoorns van de os had opgehangen, hierdoor kon hij reizen en leren tegelijkertijd! De mensen noemden hem de gehoornde geleerde. Deze term wordt nu gebruikt om te verwijzen naar leergierige studenten 牛角书生.
Ben jij ook een 牛角书生 en wil je meer leren over deze bijzondere uitdrukkingen? Bekijk dan het gehele lied met uitleg op ons YouTube kanaal!!